Hiện nay, hầu hết mọi người dân đang rất lo lắng khi sổ hộ khẩu và sổ tạm trú hết giá trị sử dụng. Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh Đắk Nông hướng dẫn một số điều người dân cần biết.
Thứ nhất là Theo quy định tại Khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú năm 2020, kể từ ngày 1/7/2021 Luật Cư trú có hiệu lực, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31/12/2022. Kể từ ngày 1/1/2023, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy sẽ hết giá trị sử dụng và không được coi là giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật Cư trú.
Theo quy định của Luật Cư trú, Sổ hộ khẩu được cấp cho hộ gia đình và cá nhân đã đăng ký thường trú và có giá trị xác định nơi thường trú của công dân. Chính vì vậy, các cơ quan có thẩm quyền đã sử dụng thông tin về cư trú trong sổ hộ khẩu để làm căn cứ giải quyết các giao dịch và thủ tục hành chính cho người dân. Như vậy, từ ngày 1/1/2023, các thông tin trong sổ hộ khẩu sẽ không có giá trị để làm căn cứ khi giải quyết các thủ tục hành chính.
Thứ hai là Luật Cư trú 2020 cũng quy định thay thế việc đăng ký quản lý thông tin cư trú của công dân từ phương thức quản lý thủ công bằng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy sang phương thức quản lý điện tử hay còn gọi là sổ hộ khẩu điện tử, đây cũng là nền tảng trong việc phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025.
Thứ ba là để không gặp những khó khăn khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy hết giá trị sử dụng người dân cần phải khẩn trương thực hiện ngay việc cấp Căn cước công dân gắn chíp điện tử để được hưởng các lợi ích mang lại. Cụ thể như sau:
(1) Sử dụng thẻ căn cước công dân (CCCD) gắn chíp điện tử là giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin về cá nhân là nơi thường trú. Tại Khoản 1 Điều 3 và Điều 18, Điều 20 của Luật căn cước công dân năm 2014 đã quy định, căn cước công dân là thông tin cơ bản về lai lịch về nhận dạng của công dân. Khi công dân xuất trình thẻ CCCD theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không được yêu cầu công dân xuất trình thêm giấy tờ khác chứng nhận các thông tin về CCCD.
(2) Sử dụng các thiết bị đọc mã Qr Code trên thẻ CCCD có gắn chíp. Công dân và cơ quan, tổ chức sử dụng các thiết bị đọc Qr Code theo tiêu chuẩn do Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành, tích hợp với máy tính hoặc các thiết bị di động để đọc thông tin công dân từ mã Qr Code trên thẻ CCCD.
(3) Sử dụng các thiết bị đọc thẻ chíp trên thẻ CCCD. Công dân và cơ quan, tổ chức sử dụng thiết bị đọc thông tin trong chíp, trên thẻ căn cước công dân để thực hiện các thủ tục hành chính về giao dịch dân sự.
(4) Người dân khi tra cứu khai thác thông tin cá nhân được thực hiện tra cứu một cách trực tuyến trong cơ sở liệu quốc gia dân cư để sử dụng khi thực hiện các thủ tục hành chính và giao dịch dân sự trên Cổng dịch công quốc gia và Cổng dịch vụ công Bộ Công an.
(5) Sử dụng ứng dụng VNEID để thể hiện các thông tin trên các thiết bị điện tử phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự. Quy định tại Nghị 59/2022 NĐCP ngày 5/9 Chính phủ vừa ban hành, cũng như Quyết định 34 ngày 8/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, công dân có thể sử dụng các tài khoản mật khẩu đăng nhập ứng dụng VNEID đi trên thiết bị di động, các thông tin CCCD, thông tin dân cư được tích hợp trên ứng dụng để công dân và các cơ quan, tổ chức có thể sử dụng phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính và các giao dịch dân sự của công dân.
(6) Có thể sử dụng giấy tờ xác nhận thông tin về cư trú Ban hành kèm theo Thông tư số 56 ngày 15/5/2021 của Bộ Công an. Công dân trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân để đề nghị cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua cổng dịch vụ công trực tuyến khi cần thiết và cổng dịch vụ công quốc gia cũng như Cổng dịch vụ công của Bộ công an.
Khi thực hiện, cơ quan đăng ký cư trú sẽ cấp giấy tờ xác nhận thông tin về cư trú cho công dân dưới hình thức văn bản hoặc văn bản điện tử theo yêu cầu của công dân. Giấy xác nhận thông tin về cư trú thì sẽ có giá trị 30 ngày kể từ ngày cấp và có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp đối với trường hợp theo quy định tại khoản 1 Điều 9 của Luật Cư trú.
(7) Sử dụng thông báo về số định danh cá nhân và thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định tại Thông tư 59 của Bộ Công an. Công dân có thể sử dụng và giải quyết các thủ tục hành chính các giao dịch dân sự và cần chứng minh nơi cư trú của mình.
Đây là một số nội dung công dân cần biết trước khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng.