Công an tỉnh Đắk Nông triển khai Giám định kỹ thuật số điện tử - lĩnh vực mới trong Khoa học hình sự

Những năm gần đây, tội phạm công nghệ cao có chiều hướng gia tăng về số lượng cũng như quy mô vụ việc, diễn biến phức tạp trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong đó, các đối tượng sử dụng công nghệ cao thực hiện hành vi phạm tội chủ yếu tập trung vào các hoạt động nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đánh bạc và tổ chức đánh bạc, tuyên truyền chống chính quyền nhân dân…; các đối tượng thường có trình độ hiểu biết về khoa học công nghệ, công nghệ thông tin, sử dụng thủ đoạn tinh vi trên không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội, nhanh chóng xóa dấu vết, gây khó khăn cho công tác điều tra, thu thập chứng cứ của Cơ quan điều tra.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tăng cường phòng, chống, đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao trên địa bàn toàn tỉnh, đồng thời triển khai lĩnh vực giám định kỹ thuật số điện tử. Đây là lĩnh vực mới của khoa học hình sự, là hoạt động do giám định viên sử dụng kiến thức, khoa học, công nghệ nhằm khôi phục, tìm kiếm, phân tích dữ liệu điện tử lưu trữ trong các phương tiện điện tử ....,góp phần hỗ trợ cơ quan điều tra thu thập, củng cố chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng nói chung và đặc biệt hỗ trợ hiệu quả trong công tác điều tra loại tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Giám định viên kỹ thuật số điện tử phối hợp cán bộ điều tra trích xuất dữ liệu điện tử

Chỉ tính riêng 06 tháng đầu năm 2024, phòng Kỹ thuật hình sự đã tiếp nhận 47 vụ, trưng cầu giám định kỹ thuật số điện tử hàng trăm phương tiện điện tử nhằm trích xuất, khôi phục dữ liệu điện tử phục vụ công tác điều tra phá án, có những vụ án cơ quan điều tra thu giữ và yêu cầu giám định gần 20 phương tiện điện tử. Phương tiện điện tử được giám định có rất nhiều chủng loại như điện thoại, camera, ghi âm, giám sát hành trình, thẻ nhớ, máy tính bảng, máy tính xách tay…; có những vụ án cơ quan trưng cầu rất nhiều loại thiết bị, phương tiện khác nhau, yêu cầu kết luận nhiều vấn đề cần làm rõ, nên cán bộ giám định thường xuyên phải làm ngoài giờ, có nhiều vụ phải trực tiếp tham gia trích xuất dữ liệu tại hiện trường vụ án, khai thác dữ liệu “nóng” phục vụ công tác điều tra, phá án.

Cán bộ giám định trực tiếp khai thác dữ liệu tại hiện trường

Để triển khai thực hiện tốt công tác giám định kỹ thuật số điện tử phục vụ hiệu quả công tác của cơ quan điều tra trước hết đòi hỏi cán bộ công tác trên lĩnh vực này phải có trình độ chuyên môn phù hợp, kết hợp hỗ trợ của phương tiện thiết bị hiện đại, kinh nghiệm thực tiễn từ các vụ án đã được khám phá, cán bộ có tâm huyết với nghề, thì mới chinh phục, bắt những hình ảnh, âm thanh, dữ liệu thu thập được phải “nói ra sự thật” hành vi phạm tội của các đối tượng. Bên cạnh đó cần có sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của lãnh đạo các cấp, ban chuyên án trong từng vụ án; sự phối hợp chủ động, chặt chẽ của cán bộ điều tra ngay từ giai đoạn ban đầu của vụ án trong việc thu thập dữ liệu điện tử bảo đảm yêu cầu đúng quy định của pháp luật, hạn chế mất mát thông tin góp phần nhanh chóng đưa ra kết luận giám định một cách chính xác nhất.

Bên cạnh đó, qua nhiều vụ án cho thấy, việc thu thập dữ liệu điện tử phục vụ giám định kỹ thuật số điện tử còn cần sự quan tâm giúp đỡ của quần chúng nhân dân, góp phần thu thập dữ liệu một cách nhanh chóng nhất, đầy đủ nhất phục vụ công tác giám định kỹ thuật số điện tử. Thực tế có nhiều vụ việc được quần chúng nhân dân sử dụng phương tiện điện tử như điện thoại, camera giám sát … ghi lại vụ việc xảy ra, cung cấp nguồn tin nhanh nhất cho cơ quan điều tra tiếp nhận vụ việc, xử lý kịp thời do vậy cần đẩy mạnh tuyên truyền trong quần chúng nhân dân trong việc cung cấp thông tin, hình ảnh…cho cơ quan Công an góp phần điều tra, xác minh đối tượng xử lý theo pháp luật.

Nhìn chung, với tình hình gia tăng tội phạm sử dụng công nghệ cao như hiện nay, công tác giám định kỹ thuật số điện tử cần được quan tâm đúng mức, đẩy mạnh ứng dụng khoa  học, đi tắt đón đầu công nghệ mới, đi thẳng lên hiện đại; phối hợp chặt chẽ, chủ động giữa lực lượng giám định kỹ thuật số điện tử với cơ quan điều tra trong việc thu thập dữ liệu điện tử ngay từ khi bắt đầu điều tra vụ án; xây dựng đội ngũ giám định viên kỹ thuật số điện tử có trình độ cao về khoa học công nghệ, chuyên nghiệp, tâm huyết với nghề phục vụ tốt nhất trong công tác điều tra, truy tố, xét xử. Tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân góp phần thu thập đầy đủ dữ liệu điện tử phục vụ công tác giám định kỹ thuật số điện tử nói riêng và hỗ trợ công tác đấu tranh phòng chống tội phạm nói chung, đảm bảo an tinh trật tự trên địa bàn toàn tỉnh.